Celem nauczania historii i społeczeństwa w szkole podstawowej jest zapoznanie uczniów z najważniejszymi wydarzeniami z przeszłości, rozwijanie poczucia więzi z rodziną, narodem, społecznością europejską i światową, kształtowanie postaw moralnych, patriotycznych i obywatelskich, szacunku do własnego państwa i symboli narodowych.

Realizacji tych celów służy ocena wiadomości i umiejętności ucznia. Ma ona za zadanie przekazać informację uczniowi, jego rodzicom oraz nauczycielowi, co osiągnął, co zrobił dobrze i ile potrafi. Przedmiotem oceny są: wiadomości, umiejętności, postawa.

Przedmiotowy system oceniania uwzględnia:

1.   Ogólne zasady oceniania.

2.    Kryteria wymagań na poszczególne stopnie szkolne w klasyfikacji semestralnej i rocznej

3.    Działania podlegające kontroli i ocenie.

4.    Narzędzia  sprawdzania osiągnięć.

5.    Szczegółowe kryteria oceniania .

 

Ogólne zasady przedmiotowego systemu oceniania z historii i społeczeństwa

1. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami określonymi w Przedmiotowym Systemie Oceniania i Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania, a jego ocena jest faktycznym stanem wiedzy i umiejętności.

2. Oceniając ucznia biorę pod uwagę orzeczenie poradni psychologiczno -pedagogicznej i dostosowuję wymagania do indywidualnych potrzeb ucznia.

3. Sprawdziany, testy,  kartkówki, prace domowe i odpowiedzi ustne są obowiązkowe.

4. Sprawdziany, testy   zapowiadam, z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem.

5. Termin realizacji sprawdzianów, testów jest ustalany z uczniami, odnotowany w dzienniku lekcyjnym i w zeszytach przedmiotowych.

6. Poprawa sprawdzianów, testów ocenionych na ocenę niedostateczną odbywa się w terminie nieprzekraczającym 2 tygodnie od otrzymania oceny- w przypadku wyraźnej chęci poprawy ze strony ucznia lub jego rodzica. Po tym okresie sprawdziany , testy nie mogą być poprawiane, chyba, że nie dojdzie do poprawy z przyczyn niezależnych od ucznia lub nauczyciela.

7. Każdy sprawdzian, test   napisany na ocenę niesatysfakcjonującą ucznia można poprawić. Poprawa jest dobrowolna i odbywa się w ciągu 2 tygodni od otrzymania oceny. Zasady poiprawy ustala nauczyciel. Uczeń poprawia pracę tylko jeden raz, a ocena z poprawy odnotowana jest w dzienniku lekcyjnym.

8. Kartkówki są niezapowiedzianą formą kontroli stopnia opanowania wiadomości i umiejętności z trzech ostatnich lekcji.

9. Krótki sprawdzian, czyli kartkówka obejmuje od 1-5 poleceń, na wykonanie których uczniowie otrzymują maksymalnie 15 minut.

10. Kartkówki nie podlegają poprawie na ocenę wyższą, a także nie mogą być uzupełniane w przypadku nieobecności ucznia.

11. Uczeń ma obowiązek systematycznie prowadzić zeszyt ćwiczeń/przedmiotowy.

12.  Raz w semestrze oceniam zeszyt ucznia.

13. Oceny są jawne zarówno dla ucznia, jak i jego rodziców. Na bieżąco odnotowywane w dzienniku, a w miarę potrzeb w zeszycie ćwiczeń/ przedmiotowym.

14. Sprawdzone, ocenione i omówione sprawdziany, testy uczniowie otrzymują podczas zajęć, a ocena zostaje odnotowana w dzienniku lekcyjnym.

15.  Rodzic jest zobowiązany zapoznać sie z każdą oceną ucznia podczas spotkania z nauczycielem. Sprawdziany, testy i inne pisemne formy sprawdzania wiadomości i umiejętności są dostępne dla rodziców dziecka, do wglądu w szkole i stanowią dokumentację indywidualną każdego ucznia.

16. Podczas spotkania z rodzicem omawia się oceny i postępy jego dziecka!

17. Podczas zebrań międzysemestralnych wszyscy rodzice, zainteresowani wynikami swojego dziecka, otrzymują do wglądu prace kontrolne uczniów.

18. Uczeń ma prawo do trzykrotnego nieprzygotowania się do lekcji w ciągu jednego semestru. Przez nieprzygotowanie się do lekcji rozumiemy:  brak pracy domowej,  nieprzygotowanie do odpowiedzi ustnej,  brak pomocy potrzebnych do lekcji.

19. Każde kolejne nieprzygotowanie się do lekcji po wyczerpaniu limitu wiąże się z konsekwencjami w postaci oceny niedostatecznej.

20. Uczeń nieobecny na zajęciach zobowiązany jest uzupełnić zeszyt ćwiczeń/przedmiotowy oraz zakres materiału realizowany podczas jego nieobecności.

21. W przypadku dłuższej nieobecności/ trwającej powyżej jednego tygodnia- 7 dni/ lub trudności z samodzielnym uzupełnieniem wiadomości, uczeń może w każdej chwili zgłosić się do nauczyciela z prośbą o pomoc.

22.  Przez dłuższą nieobecność w szkole rozumiemy niezdolność do nauki trwającą powyżej 7 dni.

23. Uczeń nieobecny na sprawdzianie, teście kontrolnym lub innej formie dłuższego sprawdzianu musi uzupełnić prace w terminie uzgodnionym z nauczycielem, nieprzekraczającym 2 tygodni od powrotu do szkoły.

24. Pracą domową jest również przeczytanie tekstu zamieszczonego w podręczniku. Za niewykonanie pracy uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną.

25. Aktywność ucznia podczas lekcji nagradzana jest „+”/plusem/. Za pięć zgromadzonych plusów uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą. Przez aktywność na lekcji należy rozumieć: częste zgłaszanie się na lekcji i udzielanie poprawnych odpowiedzi, umiejętne korzystanie z tekstów zamieszczonych w podręczniku, atlasie, encyklopediach i innych książek pomocniczych, aktywna pracę w grupie, udział w inscenizacjach.

26. O przewidywanej ocenie semestralnej lub rocznej uczeń informowany jest ustnie na miesiąc przed klasyfikacyjną Radą Pedagogiczną.

27. O ocenie niedostatecznej rodzice/prawni opiekunowie/ ucznia informowani są w formie pisemnej na miesiąc przed klasyfikacyjną Radą Pedagogiczną. Za pisemne poinformowanie rodziców odpowiada wychowawca.

28. Tydzień przed radą klasyfikacyjną uczniowie informowani są o rzeczywistych ocenach semestralnych/rocznych.

29.   Na dwa tygodnie przed końcem semestru nie przewiduje się żadnych sprawdzianów poprawkowych.

 

Wymagania na poszczególne stopnie szkolne w klasyfikacji semestralnej i rocznej.

Jeżeli uczeń : nie opanował minimum wiadomości programowych i nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać prostych  poleceń wymagających zastosowania podstawowych umiejętności otrzymuje ocenę niedostateczną.

 Aby otrzymać ocenę:

• dopuszczającą – uczeń powinien wykazać się znajomością elementarnej wiedzy,  wyjaśniać z pomocą nauczyciela podstawowe pojęcia historyczne; dokonywać opisów i porównać przeszłość z teraźniejszością przy pomocy materiałów ilustracyjnych;

 • dostateczną – uczeń powinien posiadać znajomość podstawowej wiedzy faktograficznej, czytać podręcznik  ze zrozumieniem, dostrzegać związki teraźniejszości z przeszłością, wykazywać się opanowaniem najprostszych umiejętności przedmiotowych – oceny zdarzenia, opisu, porównania, określać wiek zdarzenia, porządkować wydarzenia w sposób chronologiczny, odczytywać wydarzeniaz osi czasu;

 • dobrą – uczeń powinien opanować wiedzę faktograficzną na poziomie dobrym, wykazywać się aktywnością na lekcjach, wyrażać własne zdanie, dostrzegać ciągłego rozwoju kulturalnego i cywilizacyjnego, integrować wiedzę uzyskaną z rożnych źródeł, samodzielnie poszukiwać informacji o regionie, własnej miejscowości, wszechstronnie posługiwać się mapą, odczytywać wiadomości z wykresów i tabel;

• bardzo dobrą – uczeń powinien wykazać się nie tylko dużą wiedzą, ale też rozumieniem historii, potrafić samodzielnie wyciągać wnioski, ujmować treści historyczne w związki przyczynowo-skutkowe, krytycznie odnosić się do wydarzeń z przeszłości, porównywać epoki i okresy;

 • celującą – uczeń powinien samodzielnie rozwijać swoje zainteresowania i wykazywać się wiedzą ponadprogramową,samodzielnie rozwijać swoją wiedzę poprzez wykonywanie prac dodatkowych i przedstawianie ich na forum klasy, łączyć i wykorzystywać wiadomości z rożnych dziedzin wiedzy, uczestniczyć w konkursach przedmiotowych.

Ocena klasyfikacyjna śródroczna i roczna nie jest średnią ocen bieżących. Stosuje się określoną wagę ocen z poszczególnych form aktywności ucznia oraz sposób zapisu w dzienniku lekcyjnym.  Przy zapisie ocen cząstkowych dopuszcza się stosowanie znaków „+” i „–”. Na podstawie ocen uzyskanych przez ucznia w I semestrze nauczyciel wystawia ocenę semestralną. Ocenę końcoworoczną wystawia się na podstawie ocen uzyskanych przez ucznia w II semestrze oraz oceny za I semestr liczonej w II semestrze jako ocena cząstkowa.

 Kontroli i ocenie podlegają prace pisemne, wypowiedzi ustne i prace praktyczne.

• 1. Pisemne:

-          odpowiedź na pytania

-          rozwiązywanie wskazanych zadań, wykonywanie ćwiczeń

-          testy, sprawdziany

-          kartkówki

• 2. Ustne:

-          kilkuzdaniowa wypowiedź

-          udział w dyskusji

-          prezentacja pracy własnej lub grupy

• 3. Praktyczne:

-          wytwory pracy np. album, słownik, praca plastyczna

-          gromadzenie i segregacja materiałów

-          posługiwanie się mapą, atlasem, słownikiem, tekstem źródłowym

-          współpraca w grupie

-          samokształcenie

 Ocenie podlegają:

-          testy i sprawdziany wiadomości,

-          odpowiedzi ustne, 

-          kartkówki  (obejmują materiał z zakresu od 1 do 3  ostatnich lekcji, są niezapowiedzianą formą),

-          aktywność na lekcji (5 plusów – ocena bardzo dobra)

-          zeszyt ćwiczeń/przedmiotowy

-          dodatkowe prace np. referaty, wywiady, plakaty, albumy, prezentacje multimedialne, itp.,

prace domowe.

Narzędzia pomiaru osiągnięć uczniów:

• Testy

• Sprawdziany

• Kartkówki

• Odpowiedzi ustne

• Dodatkowe prace, np. referaty, wywiady, albumy, itp.

• Zadania  domowe(pisemne i ustne)

• Prace długoterminowe

• Inne: udział w konkursach, działania twórcze

• Zeszyt ćwiczeń /przedmiotowy

• Obserwacja ucznia:

- przygotowanie do lekcji

-aktywność na lekcji

 -praca w grupie

 Aktywność  uczniów podlegających ocenianiu na lekcjach historii

 

Oceniane umiejętności	Aktywność ucznia podlegająca obserwacji i ocenie	Narzędzia oceny
Pisanie	Referaty Sprawdziany pisemne Kartkówki	Kryteria oceny prac pisemnych Kryteria sprawdzianów
Mówienie	Wypowiedzi ustne na lekcjach Udział w dyskusji	Kryteria wypowiedzi ustnej Obserwacja
Współpraca w grupie	Praca w grupach na lekcji	Obserwacja Karta oceny pracy w grupie Karta samooceny
Posługiwanie się terminami historycznymi	Wypowiedzi ustne Prace pisemne	Kryteria wypowiedzi ustnej Kryteria oceny prac pisemnych
Posługiwanie się mapą i atlasem	Wypowiedzi ustne Prace pisemne Zadania praktyczne	Kryteria wypowiedzi ustnej Kryteria oceny prac pisemnych Obserwacja
Porządkowanie i selekcja materiału	Gromadzenie i selekcja materiału	Obserwacja
Poszukiwanie i posługiwanie się źródłami informacji	Praca ze słownikami Gromadzenie materiału Samodzielne zdobywanie informacji	Obserwacja
Terminowość wykonywania zadań	Planowanie Organizowanie	Obserwacja
Kreatywność	Prace praktyczne	Obserwacja
Prowadzenie zeszytu przedmiotowego	Systematyczność Estetyka Pomysłowość	Obserwacja

 

Kryteria oceniania odpowiedzi ustnej z historii

 Ocena niedostateczna:

-  nie wykazał się wiadomościami wymaganymi na ocenę dopuszczającą

-  nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać najprostszych zadań

 

Ocena dopuszczająca:

-  przy pomocy nauczyciela uczeń wykonuje proste zadania, wykorzystuje podstawowe umiejętności

-  potrafi określić wiek, jego połowę,  w którym miało miejsce dane wydarzenie

-  potrafi umieścić najważniejsze wydarzenia w czasie, zaznaczyć je na osi czasu

-  zna podstawowe fakty, postacie  i terminy niezbędne w procesie nauki

-  wypowiada się krótkimi zdaniami, popełnia liczne błędy językowe

 

Ocena dostateczna:

• uczeń rozumie podstawowe fakty i pojęcia historyczne

• potrafi uporządkować najważniejsze wydarzenia chronologicznie

• potrafi łączyć postacie z odpowiadającymi im wydarzeniami

• potrafi z osi czasu odczytać zaznaczoną datę

• wskazuje na mapie miejsca omawianych wydarzeń

• potrafi wykorzystać podstawowe źródła informacji

• przy pomocy nauczyciela rozwiązuje podstawowe problemy

• formułuje wypowiedź 2-3 zdaniową

• popełnia błędy językowe i stylistyczne

 

Ocena dobra:

• samodzielnie rozwiązuje podstawowe problemy a trudniejsze przy pomocy nauczyciela

• określa przyczyny i skutki wydarzeń historycznych

• posługuje się terminologią poznaną na lekcji

• potrafi scharakteryzować poznane sylwetki osób,

• lokalizuje na mapie przebieg wydarzeń

• porządkuje wydarzenia chronologicznie 

• wykorzystuje źródła informacji poznane na lekcji

• formułuje dłuższą poprawną pod względem językowym wypowiedź

• próbuje dokonywać własnych sądów i opinii

 

Ocena bardzo dobra:

• samodzielnie rozwiązuje problemy podstawowe i trudniejsze

• prawidłowo posługuje się wiedzą i umiejętnościami zdobytymi na lekcji

• samodzielnie dostrzega i omawia przyczyny i skutki wydarzeń

• przedstawia na mapie zmiany terytorialne

• potrafi  z osi czasu odczytywać odpowiadającą danemu wydarzeniu datę

• wykorzystuje źródła informacji wskazane przez nauczyciela

• samodzielnie dokonuje ocen  poszczególnych wydarzeń i postaci

• formułuje dłuższą samodzielną wypowiedź poprawną pod względem językowym

 

Ocena celująca:

• samodzielnie rozwiązuje problemy

• wykorzystuje w swojej wypowiedzi wiadomości pozapodręcznikowe, które uczeń samodzielnie zdobył

• samodzielnie dostrzega związki między wydarzeniami

• wyraża własne zdanie, popiera je logicznymi wydarzeniami

• wykorzystuje wiedzę o regionie

• wypowiada się poprawnie na określony temat

• wykonuje prace dodatkowe

• prezentuje swoje prace na forum klasy

• wiedza ucznia w zakresie każdego działu historycznego omawianego podczas zajęć zawsze wykracza poza podstawę programową

 Kryteria oceny pracy w grupie

 

• zaangażowanie w pracę grupy

• realizacja wyznaczonego zadania

• pełnione funkcje i role

• rozumienie osobistej sytuacji w grupie

• umiejętności pracy w grupie

 

Wymagania na poszczególne oceny:

niedostateczna	dopuszczająca	dostateczna	dobra	bardzo dobra
Przeszkadza członkom grupy w pracy Nie wykonuje wyznaczonej pracy w określonym czasie Zajmuje się innymi sprawami Nawet przy pomocy kolegów i nauczyciela nie wykonuje zadania Nie wywiązuje się (lub rzadko) z powierzonych zadań i funkcji Nie uświadamia sobie własnych trudności we współdziałaniu Nie docenia pracy innych, negatywnie dominuje w grupie	Na czas wykonuje tylko część zadanej pracy Czasami przeszkadza innym Realizuje przy pomocy kolegów lub nauczyciela tylko część zadań Czasami nie wywiązuje się z pełnionych w grupie funkcji Nie przyjmuje do wiadomości informacji zwrotnych nauczyciela i kolegów na temat jego pracy w zespole Rzadko  chwali wkład pracy innych Nie szanuje zdania innych	Pracuje przy wykonaniu większości zadań ale zdarza mu się nie akceptować przynależności do danej grupy Realizuje większość zadań sam Zgodnie z predyspozycjami potrafi wykonać niektóre funkcje w grupie Akceptuje opinie nauczyciela i kolegów na temat swojej pracy w grupie Potrafi pochwalić kolegów za pracę  ale zdarza mu się również i ich krytyka	Jest zdyscyplinowany Wnosi pozytywny wkład w pracę grupy Wykonuje zadanie w wyznaczonym czasie Konsekwentnie wykonuje swoją pracę Wykonuje zgodnie  z predyspozycjami przydzielone funkcje  ale próbuje  podejmować inne Dostrzega swoje wady pracy w grupie i stara się je likwidować Tolerancyjny Docenia pracę innych	Zaangażowany w pracę w grupie Wykazuje inicjatywę Angażuje wszystkich do pracy Pomaga kolegom mającym trudności Samodzielnie podejmuje się realizacji zadania Przyjmuje na siebie wiele zadań Zdyscyplinowany Potrafi pokierować członkami zespołu Pełni wiele funkcji Potrafi wskazać swoje mocne i słabe punkty pracy w grupie Potrafi ocenić pracę innych, stwarza pozytywną atmosferę podczas pracy, szanuje innych

 Prowadzenie i ocena zeszytów przedmiotowych

 Uczniowie zobowiązani są do prowadzenia zeszytu ćwiczeń/przedmiotowego.

Każdy zeszyt sprawdzany jest pod względem kompletności notatek, ich poprawności merytorycznej, estetyki.

Ocena za prowadzenie zeszytu wystawiana jest raz w semestrze i przy jej wystawianiu brane są elementy wyżej wymienione.

Uczeń ma obowiązek uzupełniania notatek w zeszycie za czas swojej nieobecności.

W uzasadnionych przypadkach nauczyciel może go zwolnić z tego obowiązku.

 

Zadawanie i ocena prac domowych

 Celem zadawania prac domowych jest rozwijanie zainteresowań ucznia, motywacja do nauki,  organizacja i planowanie samouczenia się .

• Uczeń ma obowiązek systematycznego odrabiania prac domowych.

• Nauczyciel określa zasady wykonania zadania - sposób, termin

• Uczeń ma obowiązek przestrzegania terminu wykonania zadania

• Nauczyciel dostosowuje termin realizacji zadania do stopnia jego trudności

• Nauczyciel sprawdza wykonane zadania w wyznaczonym terminie

• Za wykonane zadanie uczeń może otrzymać ocenę lub „+”(w zależności od stopnia trudności zadania lub sposobu jego wykonania)

• Postawienie „parafki” przy wykonanym zadaniu oznacza, że nauczyciel sprawdzał wykonanie zadania, ale nie sprawdzał jego zawartości merytorycznej

• Brak pracy domowej zostaje odnotowany przez nauczyciela za pomocą oceny niedostatecznej lub „ –  ”(jeżeli uczeń zgłosił wcześniej brak zadania nauczycielowi, a nie wykorzystał „trzech nieprzygotowań”)

• Uczeń ma możliwość poprawy oceny po wykonaniu zadania w terminie wyznaczonym przez nauczyciela

• Nauczyciel może odmówić wyznaczenia kolejnego terminu poprawy pracy domowej, jeżeli uczeń jest niesystematyczny, ma nieodpowiedni stosunek do przedmiotu, lekceważy swoje obowiązki

• Ocenianie prac następuje zgodnie z umową dotyczącą konkretnej pracy

 

Stosowanie i ocenianie sprawdzianów lub testów

• W ciągu semestru muszą  się odbyć minimum  3-4 sprawdziany w kl. VI (w klasach IV i V  1-2 sprawdziany).

• Sprawdziany są przeprowadzane po każdym lub kilku blokach tematycznych.

• Sprawdzian poprzedzony jest zawsze lekcją powtórzeniową, jest zapowiadany przynajmniej z tygodniowym wyprzedzeniem, termin pisania sprawdzianu jest ustalony z większością uczniów danej klasy.

• Nauczyciel podaje uczniom zakres materiału i umiejętności  sprawdzanych na sprawdzianie.

• Nauczyciel sprawdza i podaje wyniki sprawdzianu do wiadomości uczniów w terminie do 14  dni od daty pisania.

• Jeżeli uczeń otrzymał ocenę niedostateczną ze sprawdzianu, może ją poprawić na zasadach ustalonych przez nauczyciela.

 

Ocenianie ilościowe prac pisemnych (w zależności od zdobytej liczby punktów):

 
a) w przypadku  sprawdzianów, testów obejmujących większe partie materiału, wg potrzeb -kartkówek:

Kryteria oceniania:

więcej niż 100% - celujący

95% - 100% - bardzo dobry+

90% - 94% - bardzo dobry

86% -89% - bardzo dobry-

78% - 85% - dobry +

72% - 77% - dobry

67% - 71% - dobry-

61% - 66% - dostateczny+

56% - 60% - dostateczny

50% - 55% - dostateczny-

45% - 49% - dopuszczający+

40% - 44% - dopuszczający

35% - 39% - dopuszczający -

poniżej 34% - ocena niedostateczna

Co najmniej 90%uzyskanych punktów za zadania obowiązkowe i wykonanie zadania na ocenę celującą – ocena celująca

Jednocześnie podjęcie następujących działań wspomagających pracę ucznia z dysfunkcjami- dostosowaniem wymagań:

1. Wydłużenie  czasu potrzebnego uczniowi na wykonanie zadań.

2. Wdrażanie do czytania ze zrozumieniem poprzez ukierunkowanie na treść.

3. Rozwijanie mowy poprzez doskonalenie umiejętności wypowiadania się poprzez prowadzenie swobodnych rozmów, streszczanie, opowiadanie w oparciu o tekst przewodni/ źródłowy, ilustracje gotowe i wykonane przez ucznia.

4. Ograniczenie uczniowi do niezbędnego minimum głośnego czytania na forum klasy.

5. Dokonywanie w czasie lekcji kontroli notatek ucznia pod względem kompletności i dokładności  zapisów, szczególnie dotyczących zadań domowych.

6. Systematyczne  ocenianie poprawności wykonywania prac domowych.

7. Ograniczenie odpytywania na forum klasy.

8. Włączanie ucznia do dodatkowych zadań, w celu poszerzenia zasobu jego wiedzy, umiejętności oraz jego ośmielenia.