Przedmiot na którym uczniowie klasy IV poznają teoretycznie i praktycznie wiadomości z ruchu drogowego, wzywania pomocy, udzielania pierwszej pomocy, sposobów konserwacji i drobnych napraw rowerów.
Przedmiot ten kończy się uzyskaniem pierwszego prawa jazdy, jakim jest Karta Rowerowa.
Podręczniki:
Wychowanie komunikacyjne - Wydawnictwa Operon
Kodeks Młodego Rowerzysty
Kodeks Ruchu drogowego
Ja i mój rower
Roczny plan dydaktyczny zajęć technicznych
w zakresie wychowania komunikacyjnego dla klasy IV szkoły podstawowej,
uwzględniający kształcone umiejętności i treści podstawy programowej
Temat (rozumiany jako lekcja) |
Liczba godzin |
Treści podstawy programowej |
Cele ogólne |
Kształcone umiejętności |
Propozycje metod nauczania |
Propozycje środków dydaktycznych |
Uwagi |
Dział 1. Pieszy uczestnikiem ruchu drogowego |
|||||||
1.1. Podstawowe pojęcia o ruchu drogowym |
1 |
1.1, 4.2 |
Poznanie podstawowych pojęć z zakresu ruchu drogowego: „uczestnicy”, „droga”. |
Uczeń: - definiuje uczestników ruchu; - rozróżnia elementy drogi w mieście i poza miastem; - analizuje zagrożenia dla pieszych występujące na obydwu typach dróg; - omawia, jak bezpiecznie pokonać drogę z domu do szkoły. |
- praca z podręcznikiem; - pokaz; - rozmowa, - plakat. |
- podręcznik; - kodeks drogowy; - arkusz szarego papieru; - kredki. |
|
1.2. Znaki drogowe ważne dla pieszych |
1 |
1.1, 4.2 |
Zapoznanie z najważniejszymi znakami dotyczącymi pieszych oraz ze znaczeniem sygnałów. |
Uczeń: - rozpoznaje i analizuje znaki drogowe dotyczące pieszych oraz sygnały dawane przez policjanta; - odczytuje znaczenie znaku na podstawie kształtu, koloru i rysunku. |
- praca z podręcznikiem i kodeksem drogowym; - dyskusja; - pokaz; - ćwiczenia praktyczne.
|
- podręcznik; - tablice – plansze znaków; - kodeks drogowy. |
|
1.3. Hierarchia ważności norm, znaków, sygnałów oraz poleceń w ruchu drogowym |
1 |
1.1, 4.2 |
Poznanie hierarchii ważności norm, znaków, sygnałów oraz poleceń w ruchu drogowym. |
Uczeń: - omawia hierarchię ważności; - wskazuje pojazdy uprzywilejowane; - podaje numery alarmowe: pogotowia ratunkowego, straży pożarnej i policji. |
- rozmowa; - metoda problemowa. |
- podręcznik |
|
1.4. Korzystanie z drogi przez pieszych |
1 |
2.1, 2.2, 4.2
|
Zapoznanie z zasadami ruchu obowiązującymi pieszych korzystających z drogi. Określenie praw i obowiązków obowiązujących pieszych na drodze. |
Uczeń: - korzysta z drogi jako pieszy zgodnie z przepisami; - właściwie zachowuje się idąc w kolumnie pieszych; - wymienia sytuacje, w których może korzystać z drogi dla rowerów; - wskazuje zasady obowiązujące w strefie zamieszkania.
|
- wykład; - dyskusja; - ćwiczenia praktyczne; - zadanie wytwórcze. |
- podręcznik; - plansze; - kodeks drogowy. |
|
1.5. Przechodzenie przez jezdnię |
1 |
1.1, 4.2 |
Zapoznanie z zasadami przechodzenia przez jezdnię w oznaczonym miejscu, z sygnalizacją na różnych typach jezdni. Poznanie sposobów pokonywania jezdni o szczególnie dużym nasileniu ruchu. |
Uczeń: - bezpiecznie przechodzi przez jezdnię na różnego typu przejściach; - pokonuje jezdnię przejściem podziemnym i naziemnym. |
- rozmowa; - pokaz; - ćwiczenia praktyczne; - metoda problemowa. |
- podręcznik; - plansze. |
|
1.6. Czego zabrania się pieszym? |
1 |
4.2 |
Zaznajomienie z zakazami dotyczącymi pieszych uczestniczących w ruchu drogowym. |
Uczeń: - bezpiecznie uczestniczy w ruchu drogowym jako pieszy – rozumie i wyjaśnia zagrożenia. |
- burza mózgów; - dyskusja; - wykład; - praca w grupach. |
- podręcznik; - kodeks drogowy; - szary papier; - kredki; - klej; - kolorowe karteczki. |
|
1.7. Zasady szczególnej ostrożności i ograniczonego zaufania |
1 |
4.2 |
Poznanie zasad szczególnej ostrożności i ograniczonego zaufania oraz sytuacji drogowych, w których muszą stosować je piesi. |
Uczeń: - wskazuje sytuacje i okoliczności, w których należy przestrzegać zasady szczególnej ostrożności i zasady ograniczonego zaufania. |
- wykład; - ćwiczenia praktyczne; - zadanie wytwórcze. |
- podręcznik |
|
Dział 2. Użytkownicy transportu zbiorowego i indywidualnego |
|||||||
2.1. Poznajemy środki transportu |
1 |
4.2 |
Poznanie dawnych i współczesnych środków transportu z podziałem na lądowy, wodny i powietrzny. |
Uczeń: - wskazuje wady i zalety różnych środków transportu; - wyjaśnia powody specjalnego oznaczania autobusów przewożących dzieci. |
- kula śniegowa; - plakat; - praca w grupach; - grupa nominalna. |
- podręcznik; - papier szary; - pisaki; - kredki; - cenki. |
|
2.2. Pasażer na przystanku |
1 |
1.1, 4.2 |
Poznanie zasad bezpiecznego i kulturalnego zachowania się na przystanku. |
Uczeń: - przestrzega zasad kultury podczas oczekiwania na przystanku, nie niszczy jego otoczenia. |
- wycieczka; - metaplan. |
- podręcznik; - karta ćwiczenia metaplanu. |
|
2.3. Zachowanie się w środkach komunikacji miejskiej |
1 |
1.1, 4.2 |
Zapoznanie z zasadami zachowania się podczas jazdy środkami komunikacji miejskiej. |
Uczeń: - przestrzega bezpieczeństwa oraz zasad kultury obowiązujących pasażerów; - kasuje bilet; - ustępuje miejsca. |
-dyskusja; - drama. |
- podręcznik; - opis sytuacji do dramy. |
|
2.4. Bezpieczna podróż samochodem osobowym |
1 |
1.1, 4.2 |
Zapoznanie z przepisami i zaleceniami dotyczącymi podróżowania samochodem osobowym. |
Uczeń: - jadąc samochodem zapina pasy, (upomina o to innych pasażerów); - wskazuje na konieczność stosowania fotelika; - uzasadnia zakaz rozmowy przez telefon bez zestawu głośnomówiącego. |
- pogadanka; - ćwiczenie praktyczne; - metoda problemowa. |
- podręcznik |
|
Dział 3. Rowerzyści w ruchu drogowym |
|||||||
3.1. Warunki uzyskania karty rowerowej |
1 |
4.2 |
Zapoznanie z warunkami uzyskania karty rowerowej. |
Uczeń: - omawia warunki, które musi spełnić, aby otrzymać kartę rowerową. |
- wykład |
- podręcznik; - kodeks drogowy. |
|
3.2. Budowa oraz obowiązkowe wyposażenie roweru |
1 |
1.1, 1.2, 2.1, 4.1, 4.2 |
Zapoznanie z budową oraz obowiązkowym wyposażeniem roweru. Poznanie roli, jaką pełnią poszczególne układy techniczne roweru. |
Uczeń: - przedstawia historię roweru; - omawia jego układy techniczne, ich funkcję oraz obowiązkowe wyposażenie. |
- wykład; - ćwiczenia praktyczne; - pokaz; - praca w grupach. |
- podręcznik; - foliogramy 8; - rower. |
|
3.3. Konserwacja roweru |
1 |
1.2, 3.2, 4.1, 4.2 |
Kształcenie nawyku dbania o wygląd i sprawność techniczną własnego roweru. Poznanie najprostszych zasad konserwacji roweru. |
Uczeń: - sprawdza ogólną sprawność roweru; - wykonuje podstawowe czynności konserwacyjno-naprawcze; - przygotowuje rower do jazdy. |
- dyskusja; - pokaz; - ćwiczenia praktyczne. |
- podręcznik; - rower; - środki do mycia i konserwacji roweru; - narzędzia. |
|
3.4. Prawa i obowiązki rowerzystów |
1 |
4.2 |
Poznanie podstawowych praw i obowiązków rowerzysty wynikających z kodeksu drogowego. Uwrażliwianie na bezpieczeństwo w związku z wprowadzeniem nowych przepisów ruchu. |
Uczeń: - analizuje prawa i obowiązki rowerzysty wynikające z kodeksu drogowego; - omawia sposób przekraczania jezdni przez rowerzystę na przejściu dla pieszych oraz na przejeździe rowerowym; - omawia warunki, w których może jechać po chodniku. |
- wykład; - praca w grupach – tworzenie pierwszej części gazetki klasowej, (karta praw i obowiązków); - dyskusja. |
- podręcznik; - karta pracy; - kolorowe kartki A4; - pisaki. |
|
3.5. Czego nie wolno rowerzyście? |
1 |
4.2 |
Poznanie wynikających z kodeksu zakazów dotyczących rowerzystów. Omówienie zachowań zagrażających bezpieczeństwu innych uczestników ruchu wynikających z brawury i lekkomyślności. |
Uczeń: - wymienia zakazy dotyczące rowerzystów wynikające z kodeksu drogowego; - przewiduje zagrożenia i ich skutki wynikające z brawury i lekkomyślności; - dostrzega związek między zachowaniemludzi na drodze a bezpieczeństwem. |
- wykład; - praca w grupach – tworzenie drugiej części gazetki klasowej, (czego nie wolno rowerzyście); - dyskusja. |
- podręcznik; - karta pracy; - kolorowe kartki A4; - pisaki. |
|
3.6. Jeszcze słów kilka o zasadach |
1 |
4.2 |
Poznanie zasad obowiązujących w ruchu drogowym: szczególnej ostrożności, ograniczonego zaufania oraz ruchu prawostronnego. |
Uczeń: - omawia manewry i sytuacje, w których wymagane jest stosowanie szczególnej ostrożności; - podaje miejsca i sytuacje jako przykłady zastosowania zasad szczególnej ostrożności i ograniczonego zaufania. |
- wykład; - praca w parach; - dyskusja. |
- podręcznik; - kodeks drogowy. |
|
3.7. Znaki, sygnały i polecenia drogowe obowiązujące rowerzystów |
2 |
4.2 |
Omówienie podziału, rodzaju i znaczenia znaków drogowych. Uświadamianie konieczności przestrzegania znaków, sygnałów świetlnych i przepisów ruchu dla bezpieczeństwa wszystkich uczestników. Zwrócenie uwagi na znaczenie znaków wyróżniających się kształtem wśród innych. |
Uczeń: - omawia podział znaków i sygnałów drogowych; - odczytuje znaczenie znaku na podstawie kształtu, koloru rysunku; - prawidłowo interpretuje znaczenie znaków; - analizuje sytuacje drogowe. |
- pogadanka; - praca w grupach; - sesja plakatowa; - ćwiczenia praktyczne; -wykład. |
- podręcznik; - plansze ze znakami drogowymi; - karta pracy; - szary papier; - pisaki; - kredki. |
|
3.8. Od czego zależy bezpieczne hamowanie? |
1 |
4.2 |
Wyjaśnienie pojęć: „hamowanie”, „bezpieczny odstęp”, „bezpieczna prędkość” i określenie ich wzajemnych zależności. |
Uczeń: - wyjaśnia zależność pomiędzy prędkością a drogą hamowania; - wymienia czynniki mające wpływ na hamowanie i czas zatrzymania; - uzasadnia konieczność dostosowania prędkości do warunków na drodze. |
- wykład; - pogadanka; - ćwiczenia praktyczne. |
- podręcznik |
|
3.9. Manewry w ruchu drogowym (włączanie się do ruchu, zmiana pasa, zmiana kierunku jazdy) |
1 |
4.2 |
Poznanie zasad wykonywania manewrów drogowych związanych z włączeniem się do ruchu, zmianą pasa lub zmianą kierunku jazdy. Analiza zasad wykonywania skrętu w prawo i w lewo. Omówienie prawidłowego sposobu sygnalizowania zamiaru wykonania manewru przez rowerzystę. Zwrócenie uwagi na znaki drogowe – zakaz skrętu i zakaz zawracania. |
Uczeń: - omawia zasady obowiązujące przy włączaniu się do ruchu, zmianie pasa i zmianie kierunku jazdy; - przewiduje zagrożenia, które mogą wystąpić podczas wykonywania manewrów; - omawia i demonstruje czynności niezbędne przy wykonywaniu skrętu w prawo i w lewo; - zwraca uwagę na konieczność wcześniejszego sygnalizowania zamiaru wykonania każdego manewru.
|
- wykład; - pokaz; - ćwiczenia praktyczne; - praca z podręcznikiem. |
- podręcznik; - plansze dydaktyczne z prezentacją manewrów; - plansze ze znakami; - karta pracy. |
|
3.10. Manewry w ruchu drogowym (omijanie, wymijanie, wyprzedzanie) |
1 |
4.2 |
Poznanie zasad wykonywania manewrów drogowych związanych z omijaniem, wymijaniem i wyprzedzaniem. Utrwalanie zasady szczególnej ostrożności (podkreślenie znaczenia manewru wyprzedzania). |
Uczeń: - wskazuje różnicę pomiędzy manewrami: omijania, wymijania i wyprzedzania; - omawia zasady ich wykonywania; - przewiduje zagrożenia występujące podczas wykonywania manewrów; - demonstruje manewry jako rowerzysta.
|
- wykład; - pokaz; - ćwiczenia praktyczne; - praca z podręcznikiem. |
- podręcznik; - plansze dydaktyczne z prezentacją manewrów; - plansze ze znakami; - karta pracy. |
|
3.11. Zasady ruchu na skrzyżowaniach |
4 |
4.2 |
Omówienie typów skrzyżowań, ich oznakowania oraz zasad pierwszeństwa. Zwrócenie uwagi na znaki drogowe regulujące pierwszeństwo przejazdu przez skrzyżowania. Poznanie ułatwień dla rowerzystów w postaci śluzy rowerowej i specjalnych pasów ruchu. |
Uczeń: - charakteryzuje poszczególne typy skrzyżowań; - omawia znaki regulujące pierwszeństwo przejazdu; - wyjaśnia zasadę „prawej ręki”; - ustala na podstawie znaków rodzaj skrzyżowania i określa pierwszeństwo; - uzasadnia konieczność stosowania zasady szczególnej ostrożności i ograniczonego zaufania; - analizuje zagrożenia podczas przejeżdżania przez skrzyżowania.
|
- wycieczka; - pogadanka; - wykład; - ćwiczenia praktyczne. |
- podręcznik; - foliogramy – 10-20; - foliogramy-krzyżówki; - internet; - plansze magnetyczne do budowy skrzyżowań. |
|
Dział 4. Gdy zdarzy się wypadek |
|||||||
4.1. Przyczyny wypadków. Jak wezwać pomoc? |
1 |
4.2 |
Analiza przyczyn wypadków drogowych powodowanych przez pieszych i rowerzystów. Poznanie innych czynników będących przyczynami wypadków. |
Uczeń: - wskazuje na różnicę między kolizją a wypadkiem; - analizuje przyczyny wypadków z udziałem pieszych i rowerzystów; - wskazuje kolejność działań osób będących świadkami wypadku; - podaje sposoby zabezpieczania miejsca wypadku, pamiętając o własnym bezpieczeństwie; - formułuje treść zgłoszenia wypadku na drodze.
|
- kula śniegowa; - praca w grupach; - demonstracja; - drama. |
- podręcznik; - opis sytuacji do dramy, opcja: lekcja z udziałem policjanta. |
|
4.2. Pierwsza pomoc przedlekarska |
1 |
4.2 |
Poznanie zasad zachowania i postępowania w sytuacji bycia świadkiem lub uczestnikiem wypadku. Omówienie sposobów powiadamiania o wypadku służb ratowniczych i pogotowia. Omówienie zasad - przygotowanie do udzielenia pierwszej pomocy. |
Uczeń: - omawia wyposażenie apteczki pod kątem przydatności; - demonstruje pozycję boczną ustaloną; - wykonuje opatrunek na niewielkiej ranie; - zabezpiecza stłuczenie; - demonstruje założenie chusty trójkątnej, opatrunku uciskowego, unieruchomienie nogi; - stosuje rękawiczki jednorazowe przy opatrywaniu ran. |
- wykład; - praca w grupach; - ćwiczenia praktyczne. |
- podręcznik; - film; - apteczka; - dodatkowe środki opatrunkowe, opcja: lekcja z udziałem pielęgniarki. |
|
Dział 5. Bezpieczeństwo w terenie |
|||||||
5.1. Planujemy wycieczkę krok po kroku |
1 |
4.2 |
Zapoznanie z zasadami planowania i organizowania bezpiecznej wycieczki. Zwracanie uwagi na bezpieczeństwo zarówno zdrowotne, jak i powiązane z zachowaniem. Kształcenie umiejętności doboru ekwipunku i wyposażenia na wycieczkę w zależności od pory roku. |
Uczeń: - omawia zasady bezpieczeństwa obowiązujące na wycieczkach i wyjazdach szkolnych; - planuje trasę wycieczki; - korzysta z map i przewodników; - wymienia niezbędną odzież i inne wyposażenie w zależności od pory roku; - podaje sposób postępowania w razie zgubienia się (odłączenia się od grupy). |
- pogadanka; - wykład; - zadanie praktyczne. |
- podręcznik; - mapy; - przewodniki. |
|
5.2. Zasady bezpieczeństwa podczas wypoczynku w górach i nad wodą |
1 |
4.2 |
Poznanie zasad bezpieczeństwa podczas wypoczynku w górach i nad wodą. Kształtowanie odpowiedzialnych zachowań mających wpływ na bezpieczeństwo. |
Uczeń: - omawia podstawowe zasady zachowania się w górach i nad wodą; - przestrzega regulaminów; - identyfikuje skróty TOPR i WOPR; - uzasadnia potrzebę dbania o własne zdrowie i bezpieczeństwo. |
- wykład; - dyskusja; - sesja plakatowa – bezpieczne wakacje nad wodą i w górach. |
- podręcznik; - materiały papiernicze. |
|
|
30 |
|
|
|
|
|
|